Preliminarni 3D model (Slika 1) za šire dubrovačko područje prekriva područje površine 200 km x 120 km i seže do dubine od 60 km. Model čine četiri glavne strukturne jedinice: tzv. sedimentni sloj, gornja i donja kore te plašt. Rezolucija modela iznosi 250 m x 250 m x 250 m i za svaki element dane su vrijednosti brzina P- i S-valova te gustoća sredstva. 3D-vizualizacija modela dostupna je pomoću poslužitelja ParaView Glance (preuzmi pripadajuću datoteku).
Slika 1. Prikaz 3D modela za šire dubrovačko područje. Skala se odnosi na brzine P-valova.
Debljine pojedinih slojeva te vrijednosti spomenutih parametara u njima (Tablica 1) definirane su na temelju EPcrust modela (Molinari i Morelli, 2011). Podatci o topografiji preuzeti su preko poslužitelja OpenTopography, a batimetrije preko EMODnet-a.
Tablica 1. Vrijednosti brzina P- (Vp) i S-valova (Vs) te gustoća (ρ) pojedinih slojeva koji čine seizmički 3D model.
Sedimentni sloj | Gornja kora | Donja kora | Plašt | |
Vp (km/s) | 2.643 – 6.058 | 6.046 – 6.744 | 6.666 – 7.886 | 8.000 |
Vs (km/s) | 1.103 – 3.576 | 3.571 – 3.880 | 3.846 – 4.546 | 4.613 |
ρ (g/cm3) | 2.135 – 2.729 | 2.727 – 2.897 | 2.876 – 3.255 | 3.291 |
Ovaj preliminarni model korišten je u svrhu simulacija:
- potresa kod Berkovića (BiH) 22.4.2022. (poveznica na video)
- Velikog dubrovačkog potresa iz 1667. (Slika 2)
Slika 2. (Lijevo) Vremenski isječci simulacije Velikog dubrovačkog potresa iz 1667. Skala se odnosi na normiranu vrijednost brzine gibanja tla. (Desno) Opis seizmičkog izvora korištenog u simulaciji.
Daljnji plan je unaprijediti model koristeći već postojeće te novoprikupljene geofizičke i geološke podatke kako bi što realnije odražavao karakteristike sredstva istraživanog područja. Uz takav model, rezultati simulacija bolje će odražavati stvarnu sliku potresnih scenarija i karakteristika trešnje tla na širem dubrovačkom području, posebice u slučajevima vrlo snažnih potresa.
Pripremila: Helena Latečki